Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte Rusya, Batı ve Avrupa ülkelerinden büyük ekonomik ve siyasi
yaptırımlarla karşı karşıya kaldı. Böylece 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren birçok ülke Rusya
Federasyonu’na eşi görülmemiş yaptırım paketleri uygulamaya başladı. Birçok yabancı şirket Rusya’da
faaliyet göstermeyi ve ülkeye satış yapmayı durdurduğunu açıkladı. Bu süreç halen devam etmektedir.
Bu süreçte Rusya pazarları Batılı ve Avrupalı şirketlerin elinde değil.
Batılı şirketlerin Rusya pazarlarından çekilmesi, başta Türkiye, Azerbaycan, İran olmak üzere
yaptırımlara katılmayan ülkeler ile Orta Doğu ve Asya ülkeleri için yeni ve büyük fırsatlar yaratıyor. Bazı
ülkeler şimdiden Rusya pazarlarına girmek için ciddi adımlar atmaya başladı.
İlk adım, dünyanın ekonomik devi olan Çin’den geldi.
Böylece Çinli küçük ve orta ölçekli özel şirketler, Batılı şirketlerin Rusya pazarından büyük ölçüde
çekilmesiyle ilgili iş fırsatlarını araştırdıklarını ve boşluğu doldurmaya çalıştıklarını açıkladılar. Elbette bu,
Rus-Çin ticaretinin büyümesini teşvik edebilir. Bu açıklamanın dünya kamuoyuna “South China Morning
Post” gazetesi aracılığıyla iletildiğini belirtmek gerekir.
Türkiye, Rusya pazarlarına girmek isteyen ülkelerden biridir. Türk firmaları Rusya’dan boşalan pazarları
ele geçirmek için ciddi çaba harcıyor. Son gelen bilgilere göre bu konu devlet düzeyinde tartışılıyor. 200’e
yakın Türk firmasının şimdiden Rusya’da üretim, satış, inşaat, reklam ve hizmet alanlarında faaliyet
göstermek istediğini açıkladığı kaydedildi. Rusya pazarının oldukça büyük olduğu düşünüldüğünde
firmaların bu ilgisinin nedeni ortaya çıkıyor.
Aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de yakın zamanda Türkiye’ye resmi bir ziyaret
gerçekleştirmesi bekleniyor.
Özellikle Türkiye’de halkın oyunu alarak Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçilmesi iki ülke
arasındaki ekonomik ilişkilerin daha da gelişmesi için fırsat yaratıyor.
Putin’in Türkiye ziyaretinde gündem maddelerinden birinin de Türk şirketlerinin Rusya pazarlarına girişi
olacağı iddia ediliyor. Bu sorunun olumlu bir çözüm bulma olasılığı çok takdir edilmektedir.
XXV Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’nun 15-18 Haziran 2022 tarihlerinde Rusya’da
yapıldığını belirtmek gerekir. Bu foruma katılacak ülkeler Rusya pazarları için mücadele ediyorlardı.
Foruma 130 farklı ülkeden 14 binden fazla kişinin katıldığını belirtmek gerekir. 81 ülke resmi temsilcilerini
foruma gönderdi.
Bu yıl 14-17 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilecek olan Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’na da
dünya ülkelerinin aynı ilgiyi göstermesi bekleniyor.
Rusya pazarının büyüklüğünün her ülke için cazip olduğu ve her ülkenin bu mücadeleyi kazanarak Batılı
ve Avrupalı şirketlerin boşalan yerleri doldurmaya çalışacağı düşünüldüğünde, bu forum Türkiye ve
Azerbaycan için de büyük önem taşımaktadır. Aynı zamanda Azerbaycan ve Türk firmaları da düzenli
olarak Rusya pazarında faaliyet göstermekte ve karşılıklı işbirliği bugün de devam etmektedir. Bu forum
faaliyet alanlarının genişlemesine özel bir katkı sağlayacaktır.
Son tahminlere göre Amerikan ve Avrupalı şirketlerin Rusya pazarından tamamen veya kısmen
çekilmesinin her yıl gelirlerinin yüzde 50’sini kaybetmelerine neden olacağını hatırlatmakta fayda var. Bu
gerçeğin kendisi Rusya pazarlarının büyüklüğünü gösteriyor.
Azerbaycan, Rusya pazarlarındaki konumunu güçlendirmek isteyen ülkelerden biridir. Azerbaycan
firmaları Rusya pazarlarında daha çok hizmet, üretim ve satış alanlarında faaliyet göstermektedir. Rusya
ile Azerbaycan arasında “İttifak Anlaşması”nın da imzalandığı düşünüldüğünde bu durum Azerbaycan
şirketlerinin şansını daha da artırıyor.
İran, Ortadoğu ve Asya ülkelerinden firmalar da Rusya pazarına girmek istiyor. Rusya pazarlarına girmek
için ciddi bir mücadele var gibi görünüyor. Uzmanlar ayrıca geçen yıl 15-18 Haziran tarihlerinde
düzenlenen 25. Bu yıl 14-17 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilecek olan 16. Petersburg Uluslararası
Ekonomik Forumu’na Azerbaycan ve Türkiye’nin yakın katılımı önemli ve gerekli görülmektedir.
Gazeteci Cavidan Mehrali